
📅 २० जून – डॉ. सालीम अली स्मृतिदिन
आज, २० जून, भारतातील सर्वात ख्यातनाम पक्षीतज्ज्ञ डॉ. सालीम अली यांचा स्मृतिदिन आहे. पक्षी निरीक्षण आणि भारतीय पक्षीशास्त्र याला एक नवा आयाम देणाऱ्या या शास्त्रज्ञाने भारतीय निसर्गावर कायमचा ठसा उमटवला.
👶 प्रारंभिक जीवन आणि शिक्षण
- जन्म: १२ नोव्हेंबर १८९६, मुंबई
- पूर्ण नाव: सालीम मोईनुद्दीन अब्दुल अली
- बालपणीच अनाथ: वडील – वय १ वर्षी, आई – वय २ वर्षी
- पक्षांप्रती ओढ: ९व्या वर्षी पिवळ्या
- गळ्याच्या चिमणीने आयुष्य बदलल
🕵️ पक्षीनिरीक्षणाची सुरुवात
बॉम्बे नॅचरल हिस्ट्री सोसायटीमध्ये पक्षी संग्रह पाहून त्यांनी आपले संपूर्ण आयुष्य पक्ष्यांच्या अभ्यासासाठी समर्पित केले.
🎓 शैक्षणिक व वैज्ञानिक कारकीर्द
- सेंट झेव्हियर्स कॉलेज: प्राणीशास्त्रात B.A. ऑनर्स
- जर्मनी: एर्व्हिन ष्ट्रेझमन यांच्याकडून प्रशिक्षण
- इंग्लंड व भारतात पक्षी सर्वेक्षण मोहिमा: हैदराबाद, अफगाणिस्तान, कैलास इ.
📚 साहित्य व ग्रंथ
Handbook of the Birds of India and Pakistan हे १० खंडांचे पुस्तक आणि Pictorial Guide यामधून त्यांनी १२०० जाती व २१०० उपजातींची सविस्तर माहिती दिली. डॉ. डीलन रीलपे यांच्यासह केलेले हे कार्य जागतिक स्तरावर प्रसिद्ध आहे.
🏅 पुरस्कार व गौरव
- भारत सरकारकडून पद्मभूषण
- त्यांचा जन्मदिवस पक्षीदिन म्हणून साजरा केला जातो.
🕯️ २० जून १९८७: एक युग समाप्त
डॉ. सालीम अली यांचे निधन २० जून १९८७ रोजी झाले. मात्र पक्षीनिरीक्षणातील त्यांचे योगदान आजही हजारो निसर्गप्रेमींसाठी प्रेरणादायी ठरते.
चित्रसौजन्य- AI |
स्मृतिदिनानिमित्त प्रेरणा घ्या!
डॉ. सालीम अली यांचे कार्य हे भारतातील प्रत्येक हौशी निरीक्षकासाठी मार्गदर्शक ठरले आहे. आपणही आजपासून पक्षीनिरीक्षणाचा छंद सुरू करून निसर्गाच्या रक्षणासाठी योगदान देऊ शकतो.
📢 तुमचे विचार सांगा!
आपल्यालाही पक्षी निरीक्षणाची आवड आहे का? खाली कमेंटमध्ये आपल्या आवडत्या पक्ष्यांचे नाव आणि निरीक्षण अनुभव शेअर करा!
हे हि वाचा : फेक न्यूज आणि युवकांची जबाबदारी